در مبحث ۱۳، نکات و مقررات پراکنده ای در مورد طراحی و اجرای پریز برق ساختمان آمده است، و این پراکندگی شاید ذهن خواننده را سردرگم و طبقه بندی آن ها را در حافظه مشکل کند، به همین دلیل در این مقاله سعی شده است بسیاری از نکات و مقررات مربوط به طراحی و اجرای پریز برق ساختمان به طور کامل توضیح داده شود. البته نه با آن پیچیدگی که در مبحث ۱۳ آمده است. بلکه سعی شده است به ساده ترین حالت ممکن همراه با تصاویر توضیح دادهد شود. قطعاً دانستن طراحی و اجرای پریز برق ساختمان برای هر برقکار و مهندس طراح یا ناظر برق ساختمان لازم و ضروریست.
وقتی صحبت از پریز برق می کنیم، منظورمان تمام پریزهایی است که در یک واحد مسکونی نصب می شوند، حالا می خواهد آن پریز برای یخچال مورد استفاده قرار گیرید یا برای یک دستگاه تلویزیون، فرقی نمی کند.
محل نصب پریزهای برق دارای شرایط و ویژگی هایی است که در چند قسمت جدا آن ها را توضیح داده می شود.
نکات طراحی و اجرای پریز برق ساختمان
تجهیزات پریزهای برق
- پریزها همگی ارت دار و حتماً نقطه ارت آن ها اتصال به سیستم زمین شده باشد.
- مدارات طبق نقشه ها کنترل شود.
- از پریزهای برق استاندارد 16 آمپر استفاده شود.
- اتصال به پریزها از سرسیم های مناسب استفاده شود.
نکات اجرایی پریزهای برق
- مدارهای روشنایی، پریز برق، تلفن، آنتن، دربازکن، زنگ اخبار و مدارات شبکه و سیستم های دیگر (در صورت وجود) به طور مجزا و مستقل لوله گذاری شود.
- کنترل سیم کشی های روشنایی و پریزهای برق طبق نقشه های تأیید شده و انتخاب رنگ های مناسب برای مدارها و با مجری هماهنگ نماید.
- مسیر سیم کشی ساختمان نمی تواند از میان ستون های ساختمان باشد و همچنین نمی توان کلید یا پریز یا چراغ دیواری را بر روی ستون نصب کرد.
- در پریز تکفاز سیم فاز در سمت راست و سیم نول در سمت چپ فردی که روبه روی پریز قرار می گیرد نصب می شود .
- اندازه سیم پریز 2/5 میلی متر مربع می باشد.
- محل نصب کلید و پریز و مانند آن ، در محل هایی که کاشی کاری می شود باید به گونه ای باشد که هر کدام از این لوازم در مرکز یک کاشی قرار گیرد .
- تعداد پریزها و روشنایی در هرخط بیش از 12 عدد نباشد .
- فیوزهای انتخابی معمولاً برای پریزها 16 آمپر و روشنایی 10 آمپر و ورودی 25 آمپر انتخاب شود .
- ارتفاع پریزهای برق و کلیدها در سرویس ها و آشپزخانه 1/10 از کف تمام شده و 2 عدد پریز در آشپزخانه جهت لباسشویی و ظرفشویی در ارتفاع 65 سانتی متر و یک عدد پریز در ارتفاع 30 سانتی متر جهت اجاق گاز دور از لوله فاضلاب و آب نصب شود و به تعداد کافی نیز پریز در ارتفاع 1/10 در آشپزخانه نصب شود.
- در محل نصب هود یک عدد پریز در ارتفاع 170 سانتی متری نصب می شود.
- ارتفاع پریزهای برق و کلید در راه پله و زیر زمین و پیلوت و حیاط 1/10 از کف تمام شده می باشد.
- تمامی پریزهای نصب شده در پیلوت،حیاط، زیرزمین، پارکینگ، سرویس ها، آشپزخانه و پشت بام از نوع بارانی می باشند .
- پریزهای مورد استفاده در مشاعات از نوع شوکو دار و دارای اتصال زمین می باشد .
- قوطی کلید و پریز باید به گونه ای نصب شوند که لبه خارجی آن با سطح تمام شده دیوار کاملاً هم سطح و هم تراز باشند .
- در مسیر لوله کشی بین دو نقطه مانند دو قوطی کلید یا پریز در صورتی که تعداد خم ها از 4 خم 90 درجه ( مجموعاً 360 درجه ) بیشتر گردد باید از جعبه کشش استفاده شود .
- حتماً در تراس هر واحد یک عدد پریز بارانی نصب شود .
- حداکثر فاصله پریزها از یکدیگر 3 متر می باشد .
- حداقل یک عدد پریز ضد آب بر روی خر پشته پشت بام جهت کارهای ضروری نصب شود.
- نصب پريز ايزوله در حمام بلامانع است. ولی رعايت الزامات ايمني را منتفی نمي كند.
- در مكان های مرطوب (پاركينگ، حياط، دستشویی، تراس، پشت بام، پاسيو و …) از پريز ارت دار و درب دار استفاده شود.
- مطابق با بند ۱۳-۹-۳-۳ مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان کلیه لوازم و تجهیزات به کار رفته در محیط های نمناک (وجود نم)می بایست ضد ترشح آب با درجه حفاظت حداقل IP44(حفاظت در برابر ابزار و سیم با قطر کمتر از ۱٫۵ میلیمتر و حفاظت در برابر پاشیدن آب بیشتر از باران)و در محیط های مرطوب(محیطی که علاوه بر وجود نم ،دیوارها و کف ها برای نظافت معمولا با اب تحت فشار (اب شیلنگ )شسته می شود مثل حمام و سرویس بهداشتی ،…) می بایست ضد اب تحت فشار با درجه حفاظت حداقل IP45(حفاظت در برابر ابزار و سیم با قطر کمتر از ۱٫۵ میلیمتر و حفاظت در مقابل جت واش باشند.
- در همه اتاق‌ها و فضا‌های مسکونی (به جز آشپزخانه، دستشویی، حمام و نظایر آن) پریزها باید در نقاطی تعبیه شوند که فاصله هیچیک از نقاط خط پیرامون کف اتاق، از تصویر پریزها بر روی خط پیرامون از ۱٫۵ متر بیشتر نباشد. بدین معنی که فاصله دو پریز در طول و عرض اتاق حداکثر برابر ۳ متر باشد. اندازه گیری بر روی خط پیرامون انجام می‌شود. در‌ها و پنجره های شروع شده از کف نباید در اندازه گیری دخالت داده شوند.
- ارتفاع پریزهای برق، تلفن و آنتن در اتاق ها و پذیرایی حداقل باید ۳۰ سانتی متر باشد. ولی ما ارتفاع ۴۰ سانتی متر را پیشنهاد می‌کنیم. زیرا از نظر زیبایی و راحتی در استفاده، مناسب تر است. ارتفاع نصب پریز اجاق گاز و پریز ماشین لباسشویی، حداقل ۶۰ سانتی متر از کف تمام شده آشپزخانه است. هر پریز دیگری، به هر منظوری که در آشپزخانه نصب شود، نباید ارتفاعش از ۶۰ سانتی متر کمتر باشد.
فاصله نصب پریز برق از لوله‌های آب و گاز
- فاصله کلید و پریز از شیر گاز حداقل 50 سانتی متر می باشد به شرط اینکه پریز در بالای شیر گاز نصب شود . چنانچه پریز در سمت راست یا چپ یا زیر شیر گاز نصب شده باشد رعایت فاصله حداقل 10 سانتی متر کافی است .
- حداقل فاصله کلیدها و پریزهای برق از لوله کشی گاز طبیعی برابر ۵ سانتی متر است.
- حداقل فاصله سیم‌ها و کابل‌ھای برق فشار ضعیف با لوله ھای توکار گاز طبیعی که با مصالح ساختمانی پوشیده می‌شوند برابر ۱۰ سانتی متر است.
جدول ارتفاع نصب پریز
لوله گذاری برای پریزهای برق
لوله گذاری برای پریزهای برق رو هم به دو قسمت تقسیم می کنیم.
- لوله گذاری در کف
- لوله گذاری در سقف
طراحی و اجرای پریز برق , طراحی و اجرای پریز برق ساختمان , فاصله نصب پریز برق , طراحی و اجرای پریز برق نظام مهندسی
مطالب پیشنهادی